به احتمال زیاد اسم شیر خشک را شنیده‌اید؛ ولی شاید آن را مصرف نکرده باشید. در واقع، شیر خشک همان شیری است که عادت داریم آن را به‌صورت مایع ببینیم. زمانی‌که این نوع شیر با آب مخلوط شود، دوباره شیر مایع درست می‌شود. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که این نوع شیر فقط برای کودکان مناسب است؛ اما جالب است بدانید توسط افراد بزرگسال هم مصرف می‌شود. این ماده غذایی چه مزایایی دارد؟ آیا در کنار مزایا عوارض هم دارد؟ در این مقاله از مجله سلامت دکترنکست، علاوه‌بر موارد استفاده از این شیر، با انواع برند و همچنین فواید و عوارض آن بیشتر آشنا خواهید شد؛ پس تا آخر همراه ما باشید.

شیر خشک چیست؟

شیر خشک با حذف رطوبت شیر ​​معمولی و تبدیل آن به پودر به‌دست می‌آید. این شیر به دلیل رطوبت کم، نیازی به نگه‌داری در یخچال ندارد و ماندگاری بیشتری نسبت به شیر مایع دارد. البته فرآیندهای خشک کردن مختلفی برای تولید این نوع شیر وجود دارد که می‌تواند بر ترکیب کلی آن تاثیر بگذارد. هنگامی که شیر با آب مخلوط می‌شود، می‌توان از آن به جای شیر معمولی استفاده کرد.

همچنین این نوع شیر یک ماده غذایی رایج در دستور تهیه شکلات و آب نبات کاراملی است؛ چراکه در این محصولات شیر معمولی محصول نهایی را خیلی رقیق می‌کند. این شیر در برندهای زیادی در بازار وجود دارد که در زیر به چند مورد از بهترین‌ها اشاره شده است:

• شیر خشک آپتامیل
• شیر خشک ببلاک
• شیر خشک گیگو
• شیر خشک نان

شیر خشک برای کودکان

همه می‌دانیم تغذیه با شیر مادر بهترین روش برای رشد و تکامل یک کودک است. شیر مادر دارای مزایای زیادی برای نوزاد است و بچه را در مقابل هرگونه بیماری و عفونت مختلف حفظ می‌کند. اگرچه تغذیه با شیر مادر می‌تواند دلیل مشکلاتی مانند زردی نوزادی باشد؛ اما در موارد کمی این اتفاق می‌افتد و زود‌گذر و بی‌خطر است. همچنین به‌دلیل مزایایی که شیر مادر برای بچه دارد پزشکان هنوز هم آن را توصیه می‌کنند.

اما ممکن است به هر دلیلی مانند کم‌بودن شیر مادر، نگرانی از کافی نبودن آن برای نوزاد، شاغل بودن یا تناسب اندام و … بسیاری از مادران از شیر خشک به جای شیر خودشان استفاده کنند. این نوع شیر مشابه شیر طبیعی است به‌گونه‌ای که منبع خوبی از کلسیم، ویتامین D و پروتئین است و می‌توان آن را به طور موثر در دستورالعمل‌های مناسب برای کودکان گنجاند.

نوزادان به دلایل زیادی مثل رشد کامل و سالم بافت مغز نیاز به چربی در رژیم غذایی خود دارند. به همین دلیل معمولاً توصیه می‌شود که جهت برطرف کردن نیازهای تغذیه‌ای کودکان زیر 2 سال، از شیر کامل استفاده شود و نه شیرهای کم‌چرب. البته یک مادر باید توجه داشته باشد که قبل‌از شروع تغذیه نوزاد با این شیر، حتما با متخصص کودکان مشورت کند.

شیر خشک برای بزرگسالان

آیا شیر خشک بزرگسالان هم وجود دارد؟ بسیاری از افراد از شیر مخصوص کودکان استفاده می‌کنند؛ اما این کار اشتباه است؛ چراکه شیرهایی مخصوص استفاده بزرگسالان وجود دارد. این نوع شیرها نیازهای غذایی پروتئین، کلسیم و سایر ویتامین‌ها را برآورده می‌کنند.

معمولا افراد بزرگسال از شیر خشک برای چاقی صورت استفاده می‌کنند. اما باید توجه داشته باشند این نوع حاوی قند مصنوعی است که به بدن آسیب می‌رساند؛ به همین دلیل باید از مصرف آن خودداری گردد. مصرف طولانی مدت این نوع شیر منجر به تجمع چنین چربی‌هایی در بدن می شود که سوزاندان این چربی‌ها بسیار دشوار است.

شیر خشک چه فوایدی دارد؟

طبق یک مطالعه، شیر خشک جایگزین ایده‌آلی برای شیر تازه است؛ چراکه ویتامین‌ها و مواد معدنی مشابهی دارد و به راحتی می‌توان آن را در نوشیدنی‌ها و شیک‌ها مخلوط کرد. علاوه‌براین، این نوع شیر می‌تواند فواید و مزایای دیگری هم داشته باشد که در زیر به چهار مورد از آن‌ها اشاره شده است:

•       مقرون به‌صرفه است: جذاب‌ترین مزیت این نوع شیر مقرون به‌صرفه بودن آن است؛ چراکه در مقایسه با شیر تازه یا بسته‌بندی‌شده، قیمت آن نصف می‌شود.
•       ماندگاری طولانی دارد: این شیر به‌طور متوسط 18 ماه ماندگاری دارد. بنابراین، گزینه خوبی برای کسانی است که نمی‌توانند به‌طور منظم شیر تهیه کنند.
•       حمل آن آسان است: اکثر شیر‌ها در یک ظرف دربسته عرضه می شوند که محتویات داخل آن را حفظ می‌کند. پس شما می‌توانید آن را به هر جایی ببرید و هر زمان که نیاز داشتید، بدون نگرانی از آن استفاده کنید.
•       می‌توان آن را تقویت کرد: از آنجایی‌که شیر تبخیر شده و به یک حالت پودر تبدیل شده است، می‎توان به راحتی تقویت کرد. بسیاری از برندها به آن ویتامین، کلسیم یا حتی آهن اضافه کرده‌اند تا میزان توصیه‌شده روزانه از هر ماده راحت‌تر تنظیم شود.

عوارض شیر خشک چیست؟

هر ماده غذایی، در کنار فوایدی که دارد؛ احتمالا عوارضی هم داشته باشد. شیر خشک هم از این موضوع مستثنی نیست و شما باید قبل‌از مصرف به آن‌ها توجه داشته باشید. در ادامه چند مورد از مهم‌ترین عوارض این نوع شیر اشاره شده است:

•       در دستگاه گوارش مشکل ایجاد می‌کند: به دلیل وجود عناصر مختلف، این شیر به‌خوبی مخلوط نمی‌شود و معمولا به‌صورت توده به نظر می‌رسد؛ در نتیجه، هضم آن برای دستگاه گوارش مشکل خواهد شد.
•       سیستم ایمنی کودک را ضعیف می‌کند: شیر مادر دارای آنتی‌بادی‌هایی است که سیستم ایمنی کودک را تقویت و از بیماری‌ها جلوگیری می‌کند. کمبود آنتی بادی در این نوع شیر می‌تواند سیستم ایمنی کودک را تضعیف کند.
•       احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد: استفاده زیاد از این نوع شیر می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد؛ چراکه حاوی مقادیر زیادی قند است. میزان کلسترول این شیر زیاد است. شیر تازه بدون کلسترول بوده و مصرف آن ایمن‌تر از نوع خشک است.

جمع بندی

شیر خشک یک محصول لبنی است که از تبخیر شیر معمولی تهیه می‌شود. از آنجایی که شیر طبیعی ماندگاری بسیار محدودی دارد، همه افراد نمی‌توانند از آن استفاده کنند؛ اما تبدیل شیر به پودر هم استفاده از آن را راحت‌تر کرده و هم باعث صرفه‌جویی در هزینه خواهد شد. امروزه این نوع شیر به‌عنوان غذاهای تکمیلی و مکمل نوزادان و حتی بزرگسالان مصرف می‌شود. شیر خشک در برندهای زیادی وجود دارد که با توجه به نیاز خودتان می‌توانید آن را تهیه کنید. البته این نوع شیر در کنار فواید، عوارضی مانند ایجاد مشکل در سیستم گوارش، افزایش احتمال به دیابت و … را دارد.